یک رسم کهنه در انتصابات دولتی

چه بسیار است در آرشیو رسانه‌ها از تجربه خبرهای موثق و درستی که به محض انتشار، تکذیب شد اما پس از طی اندک زمانی به وقوع پیوست.تکذیب به معنای دروغ خواندن یک ادعاست اما چرا اخبار درست استعفای مسئولان به کذب، تکذیب می‌شود؟

به گزارش فارس انتصاب، عزل و استعفا، عباراتی عجین شده با سیستم جابه‌جایی مسئولان در بخش‌های اداری است اما انتشار هر خبری پیرامون این آمدن‌ها و رفتن‌ها، ابتدا محکوم به خوردن مهر "تکذیب" است حتی به قیمت اینکه با گذشت چند روز، کذب بودن تکذیبیه برملا شود.

چه بسیار است در آرشیو رسانه‌ها از تجربه خبرهای موثق و درستی که به محض انتشار، تکذیب شد اما پس از طی اندک زمانی به وقوع پیوست.
 
حتی در برخی موارد برای محکم‌کاری بیشتر، تکذیب کنندگان از واژه "محض" هم خرج "کذب" می‌کردند تا مبادا شکی، ملغمه‌ شبهه تکذیبشان شود.

یکی از به یاد ماندنی‌ترین اخبار اینچنینی موضوع رفتن مظاهری؛ رئیس کل بانک مرکزی است که بی هیچ تعللی از سوی مسئولان تکذیب شد اما با گذشت زمان کوتاهی مظاهری رفت و احمدی‌نژاد رئیس جمهور هم اعلام کرد که وی پیش از این 6 بار استعفا کرده بود.

نمونه دیگر اخبار صحیحی که تکذیب شد، خبر استعفای حجت‌الاسلام حاج علی اکبری در تاریخ 27 تیر 88 است که 28 تیر 88 مشاور رسانه‌ای‌اش آن را تکذیب و از استعفا تحت  عنوان نامه علی‌اکبری برای تشکر از احمدی‌نژاد یاد کرد در حالیکه استعفا پذیرفته شد و بذرپاش در جای علی‌اکبری نشست.

محمود فرشیدی؛ وزیر آموزش و پرورش در دولت نهم از دیگر مواردی است که آذر 86 خبر استعفای وی همراه با متن نامه آن منتشر شد اما سعیدلو؛ معاون اجرایی رئیس جمهور و مدیر کل روابط عمومی وزارتخانه در آن زمان، موضوع را تکذیب کردند و در نهایت 11 آذر 86 احمدی نژاد، استعفای وی را پذیرفت و علی احمدی را جایگزین وی کرد.

در حالی که موارد بسیاری از تکذیب فوری خبرهای درست رسانه ها وجود دارد، این نکته نباید مغفول بماند که در مدت زمان انتشار خبر اولیه، تکذیبیه و انتشار خبر صحت اخبار اولیه، همواره چهره‌هایی ثابت هستند که عنوان گزینه‌های احتمالی را یدک می‌کشند و پس از چندین بار مطرح شدن برای پست‌های متنوع بالاخره جایگزین یک نفر می‌شوند و در برخی موارد همزمان جای چند نفر را می‌گیرند.

در دولت نهم غلامحسین الهام؛ سخنگوی دولت عمدتاً عهده‌دار تکذیب خبرهای راست بود و نامی نیک در این باره از او در بین اهالی رسانه به یادگار مانده است اما در حال حاضر مدیران روابط عمومی سازمان ها وظیفه خطیر تکذیب استعفا ها و برکناری ها را برعهده دارند.

این روزها داغ ترین تکذیبیه در آمد و رفت‌های مسئولان موضوع استعفای احمد‌زاده کرمانی؛ رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است خبری که 11 دی ماه منتشر شد و کمتر از یک ساعت بعد توسط مدیرکل روابط عمومی این سازمان تکذیب شد آن هم از نوع "کذب محض"! اما به ناگاه 4 روز بعد رئیس جمهور استعفای احمد‌زاده را پذیرفت و سید حسن موسوی؛ معاون سابق مشایی را جایگزین وی کرد.

استعفایی که اصل آن توسط مسئولان دولتی کذب محض خوانده شده بود. البته کسی هم از علت این تکذیب قرص و محکم نپرسید چون کسی از تکذیب کنندگان خبرهای واقعی قبلی هم نپرسیده بود، ظاهراً این انتشار تکذیبه فوری تبدیل به یک رسم دیرین و ماندگار شده است.

طبق قانون، رسانه مکلف به انتشار تکذیبیه اخبارش است اما آیا تا به حال مسئولی برای اینکه به دروغ، تکذیبیه‌ای برای خبر صحیحی صادر کرده پاسخی داده یا عذرخواهی کرده است؟ اگر انتشار تکذیبیه‌های دروغ توسط مسئولان به بازی گرفتن اعتبار رسانه‌ها در انتشار اخبار نیست چه تعبیر دیگری از آن ها می‌توان داشت.

نکته قابل تأمل در عمده این تکذیبیه‌ها که عمدتاً از سوی روابط عمومی‌ها منتشر می‌شود این است که حق پیگیری قانونی و شکایت از منتشر کنندگان اخبار را برای خود محفوظ می‌دانند اما آیا تا به حال مدیر روابط عمومی در دستگاه های دولتی حق پیگیری قانونی را درباره تکذیب اخبار درست رسانه ها به آنها داده است؟

گاهی اوقات به قدری مسئولان، خودشان این تکذیبیه‌ها را باور می‌کنند که حتی پس از انتشار خبر رسمی، هنوز در عالم دروغین خود سیر می‌کنند.

یکی از موارد قابل توجه در این موضوع، خبرگزاری وابسته به سازمان میراث فرهنگی (میراث آریا) است که با گذشت چند روز از انتصاب رئیس جدید سازمان میراث فرهنگی هنوز از انتصابات احمد‌زاده (رئیس مستعفی سازمان) در میراث فرهنگی خبر می‌دهد.

اما واقعاً وقتی قرار است علت عمده آمدن‌ها و رفتن‌های مسئولان در سازمان‌های دولتی "مسائل شخصی" اعلام شود (مانند علت رفتن احمدزاده کرمانی از سازمان میراث فرهنگی) چرا باید مسئولان از انتشار اخبار آن هراسی داشته باشند که فوراً آن را تکذیب کنند؟ در ایتجا یادآوری جمله ای حکیمانه که بین اهالی رسانه متداول است خالی از لطف نیست که "اگر خبری فوراً تکذیب شد حتماً صحت دارد".