روایت محمد باقر قالیباف از حکومت‌های محلی

محمدباقر قالیباف معتقد است حکومت‌های محلی راه‌حل توسعه و امنیت می باشد.

قالیباف در توضیح بیشتر این مطلب می گوید: حکومت محلی در شکل توسعه یافته، سازمانی است عمومی که در قسمتی از خاک یک کشور که دارای قدرت عالی سیاسی یا شبیه آن است به موجب قوانین عمومی یا خصوصی تشکیل می‌شود تا خدمات لازم را در محدوده خاص برای مردم تأمین کند. گاهی به کلیه سازمان‌های مستقر در سطح عمومی محل نیز خواهد شد.

وی در گفتگو با سرمایه ادامه می دهد: ویژگی‌ حکومت‌های محلی آن است که این حکومت‌ها فاقد قدرت عالی سیاسی ـ به معنای واقعی هستند. حکومتی ملی حلقه اتصال حکومت مرکزی به مردم است. مشارکت مردم در امور محلی از یک دهه قبل تاکنون به عنوان عاملی اساسی در بررسی‌های توسعه مورد توجه قرار گرفته است. در این میان وظیفه اصلی برعهده دولت و حکومت‌های مرکزی است که از وظایف، اختیارات و مسوولیت‌هایش تمرکززدایی کند و آنها را به حکومت محلی واگذار کند.

شهردار تهران در ادامه می افزاید: یکی از مهم‌ترین نهادهای حکومت محلی نهادهای مدیریت شهری است. این مسأله برای نهادهای مدیریت شهری در دو سطح قابل طرح است؛ در وهله اول این نهادها باید یک فرآیند تدریجی ولی دائمی اختیارگیری را دنبال کنند و در وهله بعدی باید تلاش کنند اختیارات را در نهادهای پایین‌دستی و نیز نهادهای مردمی توزیع کنند. در مورد توجه طی شده در سال‌های اخیر در کشور باید این سوال را پرسید که باتوجه به الزام برنامه‌های سوم و چهارم مبنی بر واگذاری اختیارات به دولت به شهرداری‌ها آیا این روند به صورت منطقی و قانونی اجرا شده است؟ باید بدانیم که تفاوت زیادی بین واگذاری اختیار و مسوولیت وجود دارد. متأسفانه در حال حاضر، مدیریت شهری از تنوع مسوولیت‌ها در مورد امری واحد رنج می‌برد و شهرداری در انجام امور خود را مواجه با انبوهی از سازمان‌ها و ارگان‌های دولت می‌بیند. پس این روند تمرکززدایی در جهت تقویت حکومتی محلی از طرف دولت مرکزی به درستی انجام نشده است. در سطح دوم سوال این است که مدیریت شهری در جهت تقویت نهادهای خود در امور محلی و افزایش مشارکت مردم چه قدم‌هایی برداشته است؟ باید بگویم که در این دوره افزایش نهادهای شهرداری جهت خدمات‌دهی بیشتر به مردم را شاهد بودیم. همچنین رویکرد محله‌محوری را با تشکیل و تقویت شورایاری‌ها دنبال کردیم. باید بدانیم که اگر امور مردم را به خود آنها واگذار کنیم کارها بهتر انجام می‌شود. استقبال مردم از شورایاری‌ها هم برای ما غیرقابل تصور بوده است. امسال سندبرنامه محله‌ها تدوین و تصویب شده و در حال حاضر همه اقدامات محلات بر اساس این سند صورت می‌گیرد.

قالیباف در پاسخ به اینکه آیا نظریه حکومت محلی استراتژی انتخاباتی شما برای اداره کشور است؟ این استراتژی قرار است به کدامیک از بحران‌ها و شکاف‌های موجود پاسخ‌ گوید؟، می گوید: در مورد این موضوع به صورت جدی‌ در حال بررسی هستم وهنوز به یک نتیجه قطعی نرسیده‌ام. در مورد اینکه چنین استراتژی‌ای چه جایگاهی در برنامه‌ریزی برای اداره کشور دارد، باید عرض کنم که قطعاً ما به پیگیری جدی مقوله حکومت‌های محلی در شکل نیمه‌متمرکز آن به شدت نیاز داریم. ما برای سال‌ها اختیارات را در مرکز گردآورده‌ایم و همپای آن بخش عمده‌ای از امکانات در تهران تمرکز یافته‌اند.

وی تاکید می کند: این تمرکز علاوه بر به وجود آوردن بی‌عدالتی و عدم توازن، عدم شکل‌گیری یک ادغام اجتماعی اصولی را در پی داشته است و می‌دانیم که این فرآیند هم دارای پیامدهای منفی برای توسعه است و هم دارای پیامدهای امنیتی برای کشور.

قالیباف ادامه می دهد: معتقدم هر فردی که مسئولیتی در کشور می‌پذیرد به هر صورت باید به این مقوله بیندیشد و آن را اجرایی کند. اینکه چگونه اجرا کند، بسیار مهم است چراکه ما برنامه تمرکززدایی داشته‌ایم ولی این برنامه‌ها اثرگذار نبوده‌اند و اجرایی نشده‌اند، ما در این مرحله علاوه بر دیدگاه روشن در مورد مقوله حکومت‌های محلی باید مسأله اجرایی ساختن آن را نیز مورد توجه قرار دهیم. موفقیت در این روند اثر مستقیمی بر کارآمدی مجموعه دولت و افزایش مشارکت مردمی در امور خواهد داشت.