خاتمی: ترجیح من این است که نیایم

سید محمد خاتمی گفت: « اگر بنده نیایم و این وضع ادامه پیدا کند؛ بار سنگین آن را بنده باید بکشم، ولی از آن طرف دیگر هم باید دید آیا اینکه بنده بیایم و هزینه مملکت افزایش یابد درست است؟ بنابراین هر دو طرف قضیه مشکل است والا تصمیم گیری بسیار راحت بود. »

وی در دیدار با مدیر مسئول و اعضای هیات تحریریه روزنامه دنیای اقتصاد گفت:«خیلی خوشحالم که ما شاهد یک روزنامه متین،سنگین و تاثیر گذار در جامعه هستیم.»

وی ادامه داد:«همیشه آرزوی ما این بود رسانه ها ی مستقل به عنوان نهادهای مدنی نقش عمده ای  در تاثیر گذاری در نهاد مدنی که رابطه ای میان قدرت متمرکز و جامعه است، داشته باشند و نقش موثری را در آگاهی دادن به مردم و بالا بردن رشد فکری و تبدیل خواستها و نیازهای واقعی و آوردن آنها به سطح خودآگاه و پشتوانه آگاهی ایفا کنند.»

رئیس جمهور سابق کشورمان همچنین، رساندن آنچه در جامعه می گذرد به کسانیکه در قدرت هستند و داشتن نگاه نقادانه و نه تجلیل و تملق را از دیگر خصوصیات رسانه هایی دانست که او همواره آرزوی دیدن آنها را داشته است.

وی افزود:«یکی از کمبودهایی که برای گذار از دوران گذشته به دورانی که نوعی مردم سالاری بر آن حاکم باشد احساس می شود، احساسی بودن قضیه و کم تحمل بودن حکومت ها در برابر رسانه هایی است که هم بیان کننده حرف مردم هستند و به مردم آگاهی می دهند و هم نقد می کنند بوده است.»

خاتمی تصریح کرد:«حکومت‌ها گاهی به صورت توقیف رسانه و گاهی با ایجاد فضای نا امن برای آن نمی گذارند، نقش مستقل و آزاد را ایفا کنند و خود به خود رسانه دچار خودسانسوری می شود.»

وی همچنین گفت:«همیشه آرزو داشته‌ام شاهد رسانه های زنده، مستقل و درعین حال دارای احساس مسئولیت یعنی با اندیشیدن به منافع،تمامیت کشور و ارزشهایی که در جامعه حاکم است باشم. رسانه هایی که به نقش آگاهی بخشی خودشان یعنی رساندن آنچه در جامعه می گذرد به مسئولان  عمل کنند و هم نقد قدرت حکومت که مهترین رمز و راز وعاملی است که از انحراف و سقوط و لغزیدن جامعه به ورطه خودکامگی جلوگیری می کند، بپردازند.»

رئیس بنیاد باران تاکید کرد که به درستی رکن چهارم مشروطه را مطبوعات گفته اند.

وی روزنامه دنیای اقتصاد را روزنامه ای فعال و موثر دانست و گفت:«این روزنامه از جمله می خواهد به حوزه اقتصاد که اثر ملموسی در جامعه دارد بپردازد.روزنامه شما با حسن نیت و تلاش و استقلالی که دارد و با احساس مسئولیت نسبت به سرنوشت کشور و ارزشها تلاش کرده که نقش خود را داشته باشد و انشالله در ادامه نیز خواهد داشت.»

سید محمد خاتمی در بخش دیگری از سخنانش، اقتصاد را امر انتزاعی و بدون رابطه با امور دیگر ندانست و افزود:«نمی توانیم در مورد اقتصاد، بدون توجه به فرهنگ و سیاست صحبت کنیم.اقتصاد به نحوی همه وجوه و حوزه های زندگی اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد.»

رئیس موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها یادآور شد:«ما در وضعیتی هستیم که اگر به گذشته خود و آنچه در حال حاضر در کشور، منطقه و دنیا و آنچه به لحاظ فکری پیرامون ما جریان دارد نگاه و آگاهی نداشته باشیم، نمی توانیم تصمیم درستی  در باره خودمان بگیریم.»

خاتمی با اشاره به اینکه کشورمان استبداد زده  است و بیش از یکصد سال است که خواستار آزادی،مردم سالاری و پیشرفت بوده ایم؛ ادامه داد:«در دنیایی هستیم که با این خصلت و خواست به سر می بریم و وقتی می خواستیم خواستها را تبیین و یا برای آنها برنامه ریزی کنیم با دیدگاهها و اندیشه های مختلفی روبرو بوده ایم.»

رئیس بنیاد باران، تصریح کرد:«غلبه تمدن غرب بر واقعیت دنیا، هم به لحاظ فکری،اخلاقی و ارزشی و هم به لحاظ واقعی در عرصه اقتصاد، تکنولوژِی و مدیریت در جامعه وجود داشته است، در مقابل آن هم عکس العمل‌های متعدد و متفاوتی وجود داشته است.در تفکر اقتصادی سیاسی غرب پرسش‌های زیادی وجود داشت البته شاهد حرکت های مختلف نیز بوده ایم.»

خاتمی با تاکید بر اینکه «در جوامعی مثل ما حالت شیدایی و نفرت نسبت به غرب وجود داشته است»، اظهار داشت:«متاسفانه در عرصه اجتماعی و اقتصادی دچارچپ زدگی بوده ایم ؛در حالیکه اندیشه و مرام چپ هم از غرب آمده است.»

وی یادآور شد:«در موقعی که انقلاب عظیم ما رخ داد به دلیل اینکه مردمی بود و به رهبری ممتاز امام خمینی شکل گرفت، دنیا را تکان داد به لحاظ بحران‌هایی که در غرب وجود داشت و هم وضعیتی که ما داشته ایم در امر ساختن جامعه دچار مشکل بودیم و هنوز هم هستیم.»

رئیس جمهور سابق کشورمان با تاکید بر اینکه «ما باید با معیارهای فرهنگی و اسلامی و دینی شرایط اقتصادی خودمان را تعریف کنیم و به جمع بندی برسیم»، افزود:«نباید در دموکراسی و مردم سالاری تردید کنیم.مردم سالاری خواست غالبی است که بر وجدان بشر در شرق و غرب حاکم بوده و بشر به این نتیجه رسیده است کم هزینه ترین و پر فایده ترین شیوه اداره کشور مردم سالاری است.»

وی افزود:«افتخار می کنیم الگویی که انقلاب اسلامی و امام(ره) عرضه کرد جمهوری اسلامی بود.»

رئیس دولت اصلاحات تصریح کرد:«ما در عرصه اقتصاد هم پیشرفت می خواهیم و هم عدالت و اگر می خواهیم مسیر مطمئن و آینده بهتر داشته باشیم باید راهبرد و راهکارها را دقیق و علمی و با واقع نگری تبیین کنیم..»

وی ادامه داد:«ما باید راهکاری برای واقعیات زندگی ایجاد کنیم و فضا را برای بحث ونقد باز بگذاریم تا بلاخره به گفتمانی برسیم که هم عملی و هم منطبق با شرایط تاریخی و فرهنگی ما باشد و باید به این گفتمان برسیم و اگربه آن  نرسیم نمی دانیم کیستیم.البته از نظر من ماهیت و ابعاد این گفتمان مشخص است و در جامعه هم زمینه های گسترده ای دارد و همه تلاش روشنفکران مومن خیرخواه باید برای بسط و تثبیت این گفتمان باشد.کار مهمی که معتقدم اصلاح طلبی اصیل متفکل آن بوده و انشالله خواهد بود.»

خاتمی در ادامه  به انتخاب خود در سال 76 اشاره کرد و گفت:« در آن مقطع آنچه دغدغه آن را داشتم، این بود که اگر بخواهیم جامعه به جلو حرکت کند باید از آزادی های اساسی دفاع کرد و علم را را جدی گرفت و نیز طبعا عدالت هم در جامعه مهم است.»

رئیس جمهور سابق کشورمان ادامه داد:«ما نمی توانیم فقر و فساد و تبعیض را تحمل کنیم.اگر نتوانیم روش درستی برای اقتصاد داشته باشیم که بتوانیم ساز و کارهای اقتصادی درست را در جامعه تشخیص دهیم هیچ وقت به عدالت نخواهیم رسید و عدالت توزیع فقر خواهد بود.»

وی با تاکید بر اینکه«اگر عدالت را عدالت توزیعی و صدقه ای دانستیم این ضد عدالت است»، اظهار داشت:«باید کاری کرد که فقر نباشد،برخورداری مردم و توزیع عادلانه باشد که اینها مستلزم ثروتمند بودن و شدن جامعه است.»

خاتمی عدالت را وسیع تر از آنی دانست که اکنون به آن پرداخته می شود و در مورد آن صحبت می شود دانست و گفت:«اگر انسان حق حاکمیت بر سرنوشت دارد که در اصل 56 قانون اساسی ما آمده و در دنیا نیز آزادی حق انتخاب،حق برآمدن حکومت از متن مردم و حق مسئولیت حکومت در مقابل مردم و حق انتقاد از حکومت پذیرفته شده است؛دفاع از این حق مهم از بارزترین مصادیق عدل و عدالت خواهی است.»

وی ادامه داد:«من از عدل، دموکراسی و آزادی هم در می آورم.البته اقتصاد هم بسیار مهم است ونیز تاکید می کنم که در جامعه مدنی، کدام بخش قوی ترو محکم تر از بخش خصوصی به عنوان نهاد مدنی است؟بنابراین باید بخش خصوصی را تقویت کنیم.»

رئیس بنیاد باران تصریح کرد:«باید امکان داد بخش خصوصی بتواند ایجاد تولید،ظرفیت و اشتغال بکند.طبعا مالیات هم باید بدهد و از آن برای اداره کشور و مدیریت و ارتقاء زندگی جامعه مصرف شود.»

خاتمی به ایجاد حساب ذخیره ارزی در دولت اصلاحات اشاره کرد و گفت:«علاوه بر این وجوه ارائه شده برای تقویت بخش خصوصی در جهت سرمایه گذاری بود، معافیت مالیاتی را  برای سرمایه گذاری در نقاط محروم گذاشتیم و ده‌ها کار دیگر که اینها یعنی کمک به فقر زدایی و ایجاد عدالت در جامعه؛در عین تلاش برای نیرومند شدن اقتصاد و تولید کشور»

رئیس جمهور سابق کشورمان از سند 20 ساله چشم انداز به عنوان نقشه راه و نقطه مشترک یادکرد و اظهار داشت:« باید پرسید آیا ما واقعا در آن مسیر حرکت کرده ایم؟معتقدم اگر با این در آمد بالای نفتی تدبیر در مسئولان وجود داشت می توانستیم فاصله 20 ساله را به 10 سال کاهش دهیم.یعنی بعد از 10 سال برترین قدرت در منطقه باشیم.»

سید محمد خاتمی در ادامه ترجیح خود را کار کردن در دو عرصه فکری و فرهنگی داخلی وبین المللی عنوان کرد و افزود:«کار کردن در عرصه فکری و فرهنگی داخلی برای تقویت به بینش دینی  واجتماعی و تربیت انسانی که بتواند در جامعه مردم سالار سازگار با دین زندگی کند کار فرهنگی گسترده ای می طلبد و از سوی دیگر علاقه دارم در عرصه بین المللی هم که با امکانات اندک در مقابل دو جریان خطرناک اسلام فوبیا و اسلام تروریسم و خشونت گرایی که به نام اسلام مطرح می شود؛فعالیت کنم»

وی با طرح این سئوال که «چگونه انسان مسلمان می تواند با غرب گفتگو کند؟»، اظهار داشت:«معتقدم گفتگوی تمدنها می تواند در این زمینه ها کار کند.»

خاتمی با اشاره به وضعیت حاکم بر کشور گفت:«وضعیت کنونی درست نیست و به نفع کشور، به نفع اقتصاد، سیاست و اسلام ورهبری نیست.معتقدم باید حرکتی برای حفظ جایگاه رهبری در کشورو نیز بهبوداوضاع صورت بگیرد.ما نسبت به اسلام، نظام و رهبری مسئولیم.»

رئیس دولت اصلاحات، ادامه داد:«معتقدم جامعه ما عوض شدن وضع ناگواراقتصادی؛ارتقاء حیثیت و جایگاه ایران در عرصه جهانی و رفع فشارها و تهدیدها را می خواهد که البته تحقق این خواستها چند سال به طول می انجامد وتحقق این امر تحمل مردم و عدم کارشکنی تشکیلات کنونی را می طلبد.»

خاتمی به این گفته خود که « یا من می آیم یا مهندس موسوی»، اشاره کرد و گفت:«دلیل بیان این موضوع این بود که احساس کردم ایشان احساس خطر کرده اند.مهندس موسوی انسان نجیب،شریف،باتدبیر،باظرفیت و اهل کار جمعی است.»

وی ادامه داد:«اگر نخواهم بیایم مهندس موسوی، بیشترین ظرفیت برای کسب آرای مردم را دارد.در انتخابات آینده نباید ریسک کرد وفقط شرکت کنیم بلکه باید شانس پیروزی هم وجود داشته باشد چون احتمال عقلایی برای موفقیت درانتخابات محور اصلی ماست.»

رئیس جمهور سابق کشورمان بار دیگر بر این نکته تاکید کرد که «ترجیح من این است که نیایم» و افزود:« فکر می کنم آمدن ما برای کشور هزینه خواهد داشت ولی انشالله  تکلیف طی روزهای آینده مشخص خواهد شد.»

وی  در پایان در پاسخ به این پرسش که در صورت عدم حضور در انتخابات قضاوت تاریخ و آیندگان را چگونه توجیه خواهد کرد؟گفت:«اگر بنده نیایم و این وضع ادامه پیدا کند، بار سنگین آن را بنده باید بکشم، ولی از آن طرف دیگر هم باید دید آیا اینکه بنده بیایم و هزینه مملکت افزایش یابد درست است؟ بنابراین هر دو طرف قضیه مشکل است والا تصمیم گیری بسیار راحت بود.»

سید محمد خاتمی خاطر نشان کرد:« اگر بنده نیایم و روند فعلی ادامه پیدا نکند برد بزرگی است ولو اینکه ما در مرحله ایجاب به همه ایده آل های خود نرسیم ولی مملکت وضع بهتری پیداکند.»