سید محمدخاتمی در نروژ پیشنهاد داد

حضور «سیدمحمد خاتمی» در جمع رسانه های نروژ فرصتی ایجاد کرد تا رئیس جمهور سابق ایران به امریکا پیام دهد که هرگونه بحرانی در منطقه خصوصاً اگر ایران یکی از طرف های آن باشد برای همه زیانبار خواهد بود.رئیس مرکز بین المللی گفت وگوی تمدن ها که چند روزی است به نروژ سفر کرده، این جمله را در کنفرانس خبری مشترکش با بوندویک نخست وزیر سابق نروژ عنوان کرد. رئیس جمهور سابق ایران البته از این فرصت استفاده کرد تا برای چندمین بار تاکید کند «پرونده هسته یی ایران مشکل حقوقی ندارد و آنچه امروز مساله را بغرنج کرده، بحث سیاسی است.»او بر این اساس تنها راه حل موجود برای باز کردن گره پرونده هسته یی ایران را «مذاکره بدون هرگونه پیش شرط» دانست.«سیدمحمد خاتمی» هر چند با هدف پیگیری فعالیت های بین المللی اش به نروژ سفر کرده است تا کارگروه بین المللی «اشتراک تجارب، زنان، مساوات و صلح» را افتتاح کند اما به واسطه تجربیات سیاسی و سابقه مسوولیتش در دولت در مقابل پرسش های متنوع خبرنگاران قرار گرفت. محور بیشتر این سوال ها پرونده هسته یی ایران و رابطه تهران و واشنگتن بود. چنان که خبرنگار آسوشیتدپرس در رابطه با تاثیر انتخابات آینده ریاست جمهوری امریکا بر ایران و دنیای اسلام سوال کرد. پاسخ خاتمی چنین بود؛ «انتخابات امریکا مربوط به مردم امریکا است. لزوماً روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید مسائل را حل نخواهد کرد. آنچه لازم است تغییری اساسی کند سیاست ها و استراتژی ها است. سیاستمداران امریکایی باید این حقیقت را باور کنند تهدید و زور در روابط دنیای امروز جایی نداشته و به ابزاری مضر تبدیل شده است. امریکا برای دنیا برادر بزرگ تر نیست. امریکا هم کشوری است از کشورهای دنیا و البته کشور بزرگ و قدرتمندی است اما سیاستمداران امریکایی باید بپذیرند که همه کشورها منافع و شخصیت قابل احترامی دارند. امیدوارم سیاست های دولت بعدی امریکا واقع بینانه تر باشد. زمان آن فرا رسیده که امریکا به جای اینکه قدرت سیاسی، اقتصادی و علمی خود را صرف سرکوب و تحقیر و اشغال کند، آن را در راه توسعه و ثبات و امنیت در جهان به کار بندد. امریکا در حالی عامل ترویج خشونت در جهان شده که می توانست بزرگ ترین نقش را در استقرار ثبات بین المللی بازی کند. آمدن و رفتن افراد مهم نیست، وقت آن رسیده که سیاست ها قدری منطقی، خردورزانه و صلح جویانه باشد.»به گزارش روابط عمومی موسسه بین المللی گفت وگوی فرهنگ ها و تمدن ها، خبرنگار یکی از شبکه های خبری نروژ در مورد پرونده اتمی ایران پرسید. سیدمحمد خاتمی در پاسخ توضیح مختصری درباره سیر پرونده ایران داد و با اشاره به عضویت ایران در NPT بر حق ایران برای بهره برداری از فناوری صلح آمیز هسته یی تاکید کرد. وی در ادامه افزود؛ «افزایش قیمت نفت و کاهش ذخایر جهانی نفت و گاز، جهان را ناگزیر از روی آوردن به سمت بهره گیری از انرژی های نو خواهد کرد. در حال حاضر پرونده ایران مشکل حقوقی ندارد و آنچه امروز مساله را بغرنج کرده بحثی سیاسی است. حق ایران کاملاً روشن است و ایران در چارچوب مقررات آژانس حرکت می کند.»سوال بعدی به انتخابات آینده ریاست جمهوری در ایران و چگونگی مشارکت موثر ایران در بازگرداندن ثبات به عراق اختصاص یافت. سیدمحمد خاتمی در پاسخ به این سوال انتخابات آینده در ایران را مشابه انتخابات در کشورهای دیگر دانست و از اینکه تغییر ساختار قدرت در ایران از طریق انتخابات صورت می گیرد اظهار خرسندی کرد. وی در ادامه اظهار داشت؛ «مسائل داخلی مختص ایران نیست و کم و بیش در تمام کشورها شاهد بروز اختلاف نظرهای داخلی هستیم. البته بدیهی است که در کشورهایی با دموکراسی نوپا شاهد بروز مسائل و مشکلات بیشتری باشیم، اما من به سرانجام کار خوشبینم. در مورد انتخابات آینده ریاست جمهوری در ایران هم نتیجه هرچه باشد، چنانچه برآمده از آرای آزاد مردم باشد قابل قبول و مورد احترام است.» وی افزود؛ «در مورد عراق هم همه ما شاهدیم که عراق در بحران جدی به سر می برد. ایران از نفوذ زیادی در عراق برخوردار است، اما نباید از نفوذ ایران تعبیر به دخالت در امور عراق کرد. این نفوذ ریشه یی تاریخی دارد. ما با اشغال عراق مخالف بودیم، مشکل عراق می توانست به صورت دیگری حل شود. وضعیت فعلی به نفع افراطیون است. عراق نیازمند امنیت است و این امنیت باید توسط خود عراقی ها برقرار شود. ما از ابتدا طرفدار استقرار قانون اساسی و دموکراسی بودیم و خوشبختانه در هر دو کشور دوستان ما بر سر کار آمدند. روا نیست که نفوذ تاریخی ایران در منطقه به دخالت تعبیر شود. ایران نه قصد دخالت در امور داخلی عراق را دارد و نه به چنین کاری دست می زند.» خاتمی تصریح کرد؛ «سیاستمداران منصف اروپایی و امریکایی به درستی به این مساله معترفند که ایران باید در حل بحران منطقه نقشی محوری داشته باشد. چه بسا ادعای دخالت ایران در عراق و فشار نابجا به ایران منجر به تقویت برخی جریان های تندرو در منطقه شود و این خود خشونت مضاعف را به دنبال خواهد داشت.اشتباهات امریکا در اشغال عراق و افغانستان سبب تقویت و بسط خشونت در منطقه شده و امیدوارم امریکا و هم پیمانانش با اشتباهی دیگر وضعیت بحرانی منطقه را بحرانی تر نکنند.»اما در روزهایی که «سیدمحمد خاتمی» در نروژ سرگرم پرداختن به فعالیت های بین المللی و فرهنگی است، در داخل نام وی به عنوان کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری دهم مطرح می شود.طی چند روز گذشته چندین حزب و گروه اصلاح طلب در جلسات انتخاباتی خود اعلام کرده اند اگر «سیدمحمد خاتمی» کاندیدا شود، از نامزدی وی حمایت خواهند کرد. مجید انصاری دبیر اجرایی مجمع روحانیون مبارز نیز دیروز در همین ارتباط گفت؛ «در صورت کاندیداتوری خاتمی برای انتخابات ریاست جمهوری دهم، این تشکل قاطعانه از وی حمایت می کند.»به جز مجمع روحانیون مبارز که خاتمی ریاست شورای مرکزی آن را بر عهده دارد و همچنین برخی از دیگر احزاب اصلاح طلب، جبهه اصلاحات نیز به گفته «هدایت آقایی» عضو شورای مرکزی کارگزاران سازندگی، اخیراً درباره کاندیداتوری سیدمحمد خاتمی، محمدعلی نجفی و محمدرضا عارف به بحث نشسته اند.با این حال «سیدمحمد خاتمی» هنوز به این دعوت ها پاسخ روشنی نداده است. رئیس موسسه بین المللی گفت وگوی تمدن ها ترجیح داده است وقتی با سوال احتمالی کاندیداتوری اش مواجه می شود، سکوت کند یا به شوخی بگوید «دیگر بازنشسته شده است.» اما لحن او در مصاحبه مطبوعاتی مشترکش با بوندویک نخست وزیر سابق نروژ جدی بود. چنان که با قاطعیت گفت «سیاست بازنشستگی ندارد» و در ادامه اعلام کرد؛ «مانند هر ایرانی نسبت به سرنوشت کشورم حساس هستم و تا جایی که بتوانم فعال خواهم شد.»خاتمی این جملات را در پاسخ به سوال خبرنگار AFP در اسلو راجع به مواضع وی درباره انتخابات آینده ریاست جمهوری عنوان کرد. رئیس جمهور دولت اصلاحات البته جوابش را این گونه تکمیل کرد؛ «تصمیم در زمینه نوع فعالیت من به شرایط کشور و اینکه کجا می توانم آرمان ها را بهتر پیاده و پیگیری کنم بستگی دارد. در حال حاضر از فعالیت های بین المللی خود راضی هستم و در دنیای اسلام نیز برای توجیه و پیشبرد تفکر منطقی، خردورزانه و آزادیخواهانه اسلام که سخت به آن معتقدم و نیز برقراری فرهنگ دیالوگ برای رسیدن به صلح توام با عدالت و کرامت تلاش می کنم.» او سپس اضافه کرد؛ «آدمی در گذر ایام به سن و سالی می رسد که نیازمند آرامش برای تمرکز بر پاره یی امور شخصی خویش است اما متاسفانه سیاست بازنشستگی ندارد.» خاتمی با این سخنان هرچند مستقیماً به احتمال نامزدی اش نپرداخت، ولی تلویحاً شرط حضورش در میدان انتخابات را فراهم بودن شرایط رقابت عنوان کرد؛ موضوعی که در چندین انتخابات گذشته به اصلی ترین خواسته اصلاح طلبان بدل شده است. صیانت از آرا، نحوه بررسی صلاحیت ها، قانونی بودن تبلیغات انتخاباتی، رعایت حرمت افراد و مواردی از این دست مسائلی هستند که ساکنان اردوگاه چپ به طرق مختلف بر آنها تاکید دارند و از اینکه در چند انتخابات سه سال اخیر موارد فوق رعایت نمی شود، گله مند هستند. در واقع عدم توجه به درخواست اصلاح طلبان منجر به بروز نگرانی هایی در میان این طیف برای اعلام نامزد ریاست جمهوری شده است چرا که آنان از آزادانه برگزار شدن انتخابات چندان مطمئن نیستند و در این صورت نمی توانند روی پیروزی کاندیدای خود حساب کنند. همین موضوع دلیل تردید اصلاح طلبان برای مطرح کردن نام چهره های شاخص این جریان است. آنها نگرانند که با کاندیدا کردن شخصیت های بانفوذ اصلاح طلب که در عرصه بین الملل نیز از وجهه قابل قبولی برخوردار هستند، توان و ظرفیت آنها هدر رود.از سوی دیگر اما تحلیل دیگری هم در میان اصلاح طلبان مطرح است. بر مبنای این تحلیل گروهی از اصلاح طلبان بر این اعتقاد هستند که با دوقطبی شدن انتخابات ریاست جمهوری و معرفی یک نامزد صاحب نام اصلاح طلب می توان به پیروزی اصلاح طلبان امیدوار بود. البته این گمانه در شرایطی محقق می شود که اصولگرایان روی نامزد دیگری به جز محمود احمدی نژاد به توافق نرسند و رئیس دولت نهم تنها گزینه راستگرایان برای انتخابات پیش رو باشد. در غیر این صورت مطرح شدن یکی از چهره های بانفوذ راست سنتی معادلات انتخاباتی را به هم می ریزد. اما آنچه مشخص است اینکه اصلاح طلبان با توجه به شرایط موجود نیازمند این هستند که روی یک کاندیدای واحد جامع الشرایط به اجماع برسند. این تصمیمی است که به گفته گروه های مختلف ساکنان اردوگاه چپ مدنظر اصلاح طلبان قرار دارد و برای رسیدن به آن تلاش می کنند. آنها قرار است در جلسه سیزدهم تیرماه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات تصمیم نهایی را اتخاذ کنند. باید دید نام کدام یک از چهره های اصلاح طلب از صندوق رای بیرون می آید.